Khám phá hậu trường hát bội qua triển lãm ảnh "Đỏ" của Tín Phùng. Tìm hiểu về những nghệ sĩ và hành trình giữ gìn di sản văn hóa độc đáo.
Ctrl Z
Nghệ thuật hát bội, một di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam, đang dần "hồi sinh" trong bối cảnh hiện đại. Triển lãm ảnh "Đỏ" của nhiếp ảnh gia Tín Phùng, khai mạc ngày 11/11 tại TP.HCM, không chỉ là một sự kiện nghệ thuật mà còn là một nỗ lực ghi lại và tôn vinh những giá trị truyền thống đang đối diện với nhiều thách thức. Bộ ảnh này, theo chia sẻ của tác giả, được thai nghén từ năm 2017, ghi lại những khoảnh khắc hậu trường, chân dung nghệ sĩ, và bối cảnh diễn tại những di tích lịch sử như lăng Ông - Bà Chiểu, đình Nhơn Hòa, và đình Phú Nhuận.
Nghệ sĩ Hát Bội Sài Gòn hóa trang trong vở diễn, thể hiện sự tinh xảo của nghệ thuật.Triển lãm "Đỏ" không chỉ đơn thuần là những bức ảnh. Đó là một câu chuyện kể về những con người, những số phận gắn liền với nghệ thuật tuồng cổ. Tác giả Tín Phùng đã dành nhiều năm để theo đuổi đề tài này, ghi lại "lửa" nghề của những nghệ nhân đã dành cả cuộc đời cho hát bội, trong đó có nhiều người đã ngoài 60, 70 tuổi. Qua ống kính của mình, Tín Phùng đã khắc họa rõ nét sự tận tụy, đam mê và những hy sinh thầm lặng của họ. Báo cáo cho thấy, không ít nghệ nhân vẫn miệt mài với công việc chân tay hàng ngày, rồi lại nhanh chóng hòa mình vào thế giới của tuồng cổ, luyện tập lời thoại, hóa trang, chuẩn bị cho những buổi diễn tại đình, miếu vào mỗi tối.
Hát bội, hay còn gọi là hát bộ, đã du nhập vào Việt Nam từ thế kỷ 13, từng là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân miền Nam. Tuy nhiên, theo dòng chảy của thời gian, loại hình nghệ thuật này đã phải đối mặt với nhiều thử thách. Vào đầu thế kỷ 20, sự trỗi dậy của cải lương và kịch nói đã khiến hát bội dần mất đi sức hút với công chúng. Giáo sư Trần Văn Khê từng nhận định rằng, một trong những nguyên nhân khiến hát bội thoái trào là do nội dung, nhân vật trong các vở diễn không còn đáp ứng được thị hiếu của khán giả hiện đại.
Một trong những yếu tố làm nên sự độc đáo của hát bội chính là nghệ thuật hóa trang. Mỗi nét vẽ trên khuôn mặt, mỗi bộ trang phục đều ẩn chứa những thông điệp riêng, giúp khán giả dễ dàng nhận biết nhân vật. Theo nghiên cứu của các nhà nghiên cứu nghệ thuật, phong cách dặm mặt, trang phục và cách biểu diễn là những ngôn ngữ sân khấu quan trọng, giúp người xem phân biệt được đâu là tướng văn, đâu là tướng võ, đâu là trung thần, đâu là nịnh thần. Sự tỉ mỉ trong từng đường nét, màu sắc thể hiện sự tôn trọng của người nghệ sĩ với vai diễn của mình, đồng thời thể hiện kỹ năng biểu đạt độc đáo của nghệ thuật hát bội.
Đằng sau ánh đèn sân khấu, cuộc sống của những nghệ sĩ hát bội cũng đầy những khó khăn. Triển lãm ảnh "Đỏ" phơi bày những khoảnh khắc đời thường, những phút giây nghỉ ngơi hiếm hoi của các nghệ sĩ, đặc biệt là vào mùa lễ hội khi các buổi diễn có thể kéo dài từ sáng đến tối. Tác giả Tín Phùng cho biết, anh đã lắng nghe những tâm sự của nhiều nghệ nhân về ý định từ bỏ nghề vì gánh nặng mưu sinh, do thu nhập không ổn định. Tuy nhiên, chính tình yêu với nghề, với ánh đèn sân khấu và những tràng pháo tay của khán giả đã thôi thúc họ tiếp tục bám trụ.
Nhiếp ảnh gia Tín Phùng, người đã dành nhiều năm để theo đuổi đề tài hát bội, cho biết tình yêu với nghệ thuật này đến từ người thân, đặc biệt là mẹ anh. Trong ký ức tuổi thơ của anh, gia đình chỉ có một chiếc tivi và mẹ thường mở các chương trình cải lương, hát bội. Tình yêu với nghệ thuật tuồng cổ đã lớn dần lên trong anh một cách tự nhiên.
Trong những năm gần đây, cộng đồng hát bội đã nỗ lực tìm kiếm những hướng đi mới để tiếp cận khán giả trẻ. Các vở diễn được cải biên, lời ca, câu hát được trau chuốt hơn, kịch bản được rút gọn với tiết tấu nhanh hơn. Hát bội cũng được đưa vào các trường học, với những trích đoạn kinh điển. Triển lãm ảnh "Đỏ" và những nỗ lực khác cho thấy, nghệ thuật hát bội đang nỗ lực vượt qua những thách thức để tiếp tục tồn tại và phát triển.
Hoa hậu Đỗ Thị Hà chọn giày bệt trong ngày cưới. Tìm hiểu xu hướng thời trang mới, đánh giá sự thoải mái và ứng dụng của giày bệt trong cuộc sống.
Hoa hậu Thanh Thủy tỏa sáng trong show "Khởi nguồn thuần khiết" của Vũ Việt Hà, với thiết kế siêu thực và thông điệp ý nghĩa về văn hóa Việt.
Show diễn thời trang "Nocturne Éternelle" tại Hà Nội gây ấn tượng với các thiết kế độc đáo, kỹ thuật chế tác đỉnh cao, và phong cách Gothic đặc trưng.
Khám phá hành trình phi thường của Chương Trạch Thiên từ hiện tượng mạng đến nữ doanh nhân thành đạt, sở hữu khối tài sản 8 tỷ USD.
