Xu hướng mới tại nơi làm việc: Không dùng AI, nghỉ việc. Phân tích chi tiết về áp lực, thách thức và cơ hội thích ứng với trí tuệ nhân tạo.
Ctrl Z
Những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành tâm điểm của sự chú ý, không chỉ trong giới công nghệ mà còn len lỏi vào mọi ngóc ngách của đời sống. Thay vì lo sợ AI sẽ "cướp" việc làm như nhiều người dự đoán, một xu hướng mới đang nổi lên: người lao động đối mặt với nguy cơ mất việc nếu không nhanh chóng làm quen và ứng dụng AI vào công việc. Điều này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, thay đổi hoàn toàn cách chúng ta nhìn nhận về mối quan hệ giữa con người và công nghệ.
Nhân viên đối diện với tương lai bất định khi AI ngày càng thay thế công việc.Sự thay đổi này được minh chứng rõ rệt trong nhiều doanh nghiệp. Từ các công ty dịch vụ đến những tập đoàn công nghệ hàng đầu, áp lực học hỏi và ứng dụng AI vào công việc ngày càng gia tăng. Những ai không đủ khả năng thích ứng hoặc tỏ ra chậm trễ trong việc nắm bắt công nghệ mới này có thể phải đối mặt với nhiều hình thức kỷ luật, từ bị loại khỏi các vòng tuyển dụng, đánh giá hiệu suất kém đến thậm chí là bị sa thải.
Một ví dụ điển hình là IgniteTech, một công ty phần mềm doanh nghiệp, đã yêu cầu nhân viên dành 20% thời gian làm việc hàng tuần để thử nghiệm và ứng dụng AI. Hàng tuần, "Thứ Hai AI" được tổ chức để mọi người cùng nhau thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và tìm cách tối ưu hóa các quy trình làm việc bằng AI. Tương tự, tại Accenture, 70% trong số 779.000 nhân viên đã được đào tạo về các nguyên tắc cơ bản của AI. Những người không đáp ứng được yêu cầu cũng đối diện với nguy cơ bị loại khỏi đội ngũ.
Một câu nói đáng chú ý của Raul John Aju, một "thần đồng AI" 16 tuổi người Ấn Độ, nhà sáng lập startup AI Realm Technologies với giá trị ước tính 200 triệu USD: "AI không thay thế bạn, nhưng người biết dùng AI thì có thể". Câu nói này không chỉ đơn thuần là một tuyên bố, mà còn phản ánh một thực tế đang diễn ra: kỹ năng sử dụng AI trở thành một yếu tố then chốt để tồn tại và phát triển trong môi trường làm việc hiện đại.
IgniteTech đã đi xa hơn khi sử dụng các công cụ AI, cụ thể là ChatGPT, để đánh giá mức độ sử dụng AI của nhân viên. CEO Eric Vaughan của IgniteTech, chia sẻ rằng việc này không hề dễ dàng và tạo ra những cảm xúc tiêu cực. Nhưng theo ông, đây là một bước đi cần thiết để duy trì sự cạnh tranh và thích ứng với xu hướng phát triển của AI. Những nhân viên có điểm số thấp nhất sẽ phải rời đi.
Tuy nhiên, việc ứng dụng AI không phải lúc nào cũng diễn ra suôn sẻ. Nhiều người lao động vẫn còn do dự, một phần vì lo ngại về việc mất việc, một phần vì nghi ngờ về hiệu quả thực sự của công nghệ này. Theo một cuộc khảo sát của Gallup, có đến 40% số người lao động Mỹ không sử dụng AI không tin rằng công nghệ này có thể hỗ trợ công việc của họ. Khoảng 11% không muốn thay đổi cách làm việc hiện tại.
Một rào cản lớn khác được chỉ ra bởi các nhà nghiên cứu từ Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) là nhiều công cụ AI chưa được lập trình để học hỏi từ những tương tác trước đó của người dùng. Trong một nghiên cứu về hơn 300 sáng kiến AI trong các doanh nghiệp, chỉ có 5% mang lại giá trị đo lường được. Điều này cho thấy rằng, mặc dù AI có tiềm năng lớn, nhưng việc triển khai và ứng dụng nó một cách hiệu quả vẫn còn là một thách thức không nhỏ.
Greg Coyle, cựu Giám đốc sản phẩm của IgniteTech, cũng đã lên tiếng bày tỏ sự lo ngại về việc cắt giảm nhân sự ồ ạt trong khi công nghệ AI vẫn còn ở giai đoạn sơ khai. Ông nhấn mạnh rằng việc này có thể gây ra những rủi ro lớn cho doanh nghiệp nếu kế hoạch ứng dụng AI không đạt được kết quả như mong đợi.
Xu hướng ép buộc nhân viên sử dụng AI, dù có những lợi ích rõ ràng, cũng đặt ra không ít câu hỏi và thách thức. Liệu việc tập trung quá mức vào AI có thực sự mang lại hiệu quả như mong đợi? Hay nó chỉ đơn thuần là một cuộc đua theo trào lưu, bỏ qua những yếu tố quan trọng khác như chất lượng sản phẩm, dịch vụ và sự hài lòng của người lao động?
Emily Rose McRae, nhà phân tích tại công ty tư vấn Gartner, cho rằng nhiều doanh nghiệp có xu hướng vội vàng ứng dụng AI mà không thực hiện những thay đổi cần thiết về quy trình làm việc và cơ cấu tổ chức, dẫn đến cả việc không thu được lợi ích từ đầu tư và gây ra sự bất mãn cho người lao động.
Có thể thấy, làn sóng "ép" nhân viên sử dụng AI đang diễn ra mạnh mẽ và trở thành một xu hướng tất yếu trong môi trường làm việc hiện đại. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của AI, các doanh nghiệp cần có một chiến lược rõ ràng, cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố về kỹ năng, quy trình làm việc và văn hóa doanh nghiệp. Đồng thời, người lao động cũng cần chủ động học hỏi, thích nghi và không ngừng nâng cao kỹ năng để không bị "bỏ lại" trong cuộc cách mạng AI.
AI đang thay đổi thị trường lao động. Phân tích các góc nhìn từ Elon Musk, Jensen Huang, Sam Altman về cơ hội và thách thức của AI.
Tấn công mạng AI 'trưởng thành' vào 2026: Mối đe dọa deepfake, GPS,... CISO cần làm gì để bảo vệ doanh nghiệp? Tìm hiểu ngay!
Khám phá bức tranh 5G tại Việt Nam: Tốc độ phủ sóng, ứng dụng đột phá và những thách thức cần vượt qua để đạt mục tiêu 90% vào năm 2025.
Vòng Sơ loại Tech Awards 2025: Xanh SM, FPT Shop dẫn đầu. Cập nhật kết quả, điểm mới và các hạng mục hấp dẫn nhất!
